International Review of Education dergisinin “Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları ve Küresel Eğitim Yönetişimi” başlıklı özel sayısı (Ağustos 2024), Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları (SKA’lar), özellikle de SKA 4 (Kaliteli Eğitim), hem ürün hem de küresel yönetişim mekanizmaları olarak nasıl işlev gördüğünü derinlemesine inceliyor.
William C. Smith, Melanie C. M. Ehren ve Sotiria Grek tarafından düzenlenen bu sayı, eğitim yönetişimindeki değişen dinamikleri keşfediyor. UNESCO, Dünya Bankası ve OECD gibi kurumlar tarihsel olarak küresel eğitim söylemini şekillendirirken, yeni eğilimler, uluslararası kuruluşlar, sivil toplum ve özel sektörün de dahil olduğu çok paydaşlı bir yaklaşımı vurguluyor.
Eğitim Yönetişimi
Bu sayıda yer alan makaleler, eğitim yönetişiminin çeşitli yönlerini araştırıyor:
- Küresel Orkestrasyon ve Cinsiyet: İncelenen en dikkat çekici temalardan biri, cinsiyet ve eğitimin, SKA’lar tarafından tanıtılan yumuşak güç ve gönüllü çerçevelere farklı tepkiler veren kurumlar bağlamında küresel yönetişim ile nasıl etkileşimde bulunduğudur. Bu durum, yönetişim paradigmasını, Binyıl Kalkınma Hedeflerinde görülen sert güçten daha incelikli, çok paydaşlı bir yaklaşıma kaydırır.
- Gönüllü Ulusal İncelemeler (VNRs): VNR’ler, ülkelerin SKA’lara yönelik ilerlemelerini rapor etmelerini ve eğitim politikalarını küresel normlara yönlendirmelerini sağlayan “yumuşak yönetişim” araçları olarak analiz edilir. Dönüşen Eğitim Zirvesi ve Küresel Eğitim İşbirliği Mekanizması (GCM) gibi küresel zirvelerin ve mekanizmaların etkisi bu süreçte kritiktir.
- Bölgesel Uyum: Bir başka önemli odak noktası, Afrika Birliği gibi bölgesel kuruluşların SKA’ları çevirici rol üstlenerek küresel hedefleri yerel eğitim bağlamlarına uyarlamasıdır. Bu, SKA 4’ü özellikle gelişmekte olan ülkelerdeki çeşitli eğitim ortamları için bağlamlaştırmaya yardımcı olur.
SKA’ların Eğitim Yönetişimine Etkisi
Bu sayı, SKA’ların eğitim yönetişimini farklı şekillerde nasıl etkilediği üzerine yapılandırılmıştır. İlk grup makaleler, küresel zirveler ve işbirliği çerçeveleri gibi mekanizmalar aracılığıyla eğitim önceliklerini ve politikalarını şekillendirme konusunda küresel kuruluşların rolünü tartışıyor. Örneğin, Dönüşen Eğitim Zirvesi ve Küresel Eğitim İşbirliği Mekanizması, küresel eğitim orkestrasyonunu anlamada kilit noktalardır.
Bir diğer makale grubu, SKA’ların yumuşak yönetişim yönlerini vurgular ve gönüllü ulusal incelemeler (VNR’ler) ve Afrika Birliği gibi bölgesel organizasyonların, ülkelerin küresel hedefleri yerel bağlamlara uyarlamaları için platformlar olarak hizmet ettiğine işaret eder. Bu yaklaşımlar, kapsayıcı olmakla beraber, farklı paydaşlar arasında güç ve etki dengesini sağlama etrafında genellikle zorluklar yaratır.
Esnek, Kapsayıcı Bir Modele Geçiş
Daha geniş anlamda, bu sayı, eğitim yönetişiminin daha katı bir çerçeveden (Binyıl Kalkınma Hedefleri) SKA’lar altında esnek, kapsayıcı bir modele evrimini vurgular. Bu değişim, küresel eğitim çabalarının artan karmaşıklığını ve bağlılığını kabul eder, ancak aynı zamanda çok paydaşlı yönetişim modelleriyle gelen gerginliklerle güç dengesizliklerini de ön plana çıkarır.
Daha ayrıntılı analiz için, özel sayıya Springer ve UNESCO’nun eğitim kaynakları gibi platformlardan erişebilirsiniz.